Avrupa Konseyi’nin 2023 yılı cezaevi raporuna göre, nüfusa göre
en fazla mahkum ve tutuklu bulunan ülke sıralamasında Türkiye yine ilk sırada yer aldı. Lozan Üniversitesi’nin desteğiyle hazırlanan
rapora göre, 100 bin kişi içinde 408 mahkum ile Türkiye Avrupa Konseyi ülkeleri içinde ilk sırada. Türkiye’yi sırasıyla Gürcistan (256), Azerbaycan (244), Moldova (242), Macaristan (211), Polonya (194), Slovakya (183) ve Arnavutluk (179) izliyor. 31 Ocak 2023 itibarıyla toplam mahkum ve tutuklu sayısının en yüksek olduğu ülkeler içinde Türkiye (348.265) yine ilk sırayı aldı. Türkiye’yi bu sıralamada, İngiltere (3 cezaevi idaresinde toplam 90.964), Fransa (72.294), Polonya (71.228), Almanya (56.294) ve İtalya (56.127) izledi.
Personel başına mahkum oranının en yüksek olduğu ülke
31 Ocak 2023 itibarıyla personel başına mahkum oranının en yüksek olduğu cezaevi idareleri sıralamasında ise Türkiye (4,5) yine ilk sırada. Bu klasmanda
Türkiye’yi Kuzey Makedonya (2,7), Gürcistan (2,7), Sırbistan (2,6), Kıbrıs (2,6), Polonya (2,5), Moldova (2,5) oldu. 2,4), Yunanistan (2,4), İspanya (2,2) ve Macaristan (2,2) izledi. Nüfusu 500 binin üzerinde olan ülkelerde 2005'ten 2023'e cezaevlerindeki tutuklu ve mahkum sayısında en yüksek yüzde değişimi gösteren ülke yine Türkiye. Bu süre içinde Türkiye’de mahkum ve tutuklu sayısı yüzde 439 artış gösterdi. Türkiye’yi Kıbrıs Rum Kesimi (%76), Arnavutluk (%63), Sırbistan (%55), Malta (%45), Kuzey Makedonya (%36), Hırvatistan (%35) ve Macaristan (%30) izledi.
Cezaevlerinin doluluk oranı
Cezaevlerinin kapasitelerine göre doluluk oranında ise Kıbrıs Rum Kesimi ilk sırada yer alıyor. Buna göre mevcut 100 kişilik kapasite temel alındığında bunu aşan ülkeler şu şekilde sıralanıyor: Kıbrıs Rum Kesimi(100 yatak başına 166 mahkum), Romanya (120), Fransa (119), Belçika (115), Macaristan (112), İtalya (109) ve Slovenya (107). Bunun dışında beş ülkede ise cezaevi nüfus yoğunluğunun yine çok yüksek olduğunu bildirildi. Bu sıralamada Yunanistan (103), İsveç (102), Kuzey Makedonya (101), Hırvatistan (101) ve Türkiye (100) ilk beş içinde yer aldı.
İrlanda (99), Portekiz (98), Finlandiya (97), Danimarka (97), İngiltere ve Galler (Birleşik Krallık) (97) ve Azerbaycan (96), kapasiteye oranla mahkum ve tutuklu sayısı açısından sıkıntı yaşayan ülkeler içinde.
Şiddet ve uyuşturucu mahkumları ilk sırada
Yıllık
rapora göre şiddet ve uyuşturucuya bağlı suçlar, Avrupalı mahkumların hapis cezasına çarptırıldığı temel suçların yarısından fazlasını oluşturuyor. Buna göre uyuşturucu en yaygın suç olarak ortaya çıkarken toplam mahkumların yüzde19'u, cinayet ve cinayete teşebbüs, yüzde 13’ü, hırsızlık, yüzde 12’si, cinsel suçlar, yüzde 8,9’u, soygun, yüzde 7,7’si ve saldırı ve darp ise yüzde 6,7’sini teşkil ediyor.
Duruşması bitmeyen tutuklular
Ortalama olarak, Avrupa cezaevlerindekilerin neredeyse üçte birini duruşmaları bitmeyen tutuklular oluşturuyor. Yargılama öncesi tutuklu oranının en yüksek olduğu cezaevi yönetimleri ise şu şekilde sıralanıyor: Arnavutluk (%55), Ermenistan (%53), Lüksemburg (%49), İsviçre (%46), Hollanda (%45), Karadağ (%42) ve Kuzey İrlanda (Birleşik Krallık) (%41). Çekya (%7,5), Litvanya (%11), Polonya (%11), Romanya (%12) ve Kuzey Makedonya (%12) ise en düşük duruşma öncesi tutuklu oranlarına sahip ülkeler.
Yabancı mahkumlar
Ortalama olarak Avrupa cezaevlerindeki mahkumların yüzde 27'si diğer ülke vatandaşı. Ancak ülkeler arasında bu alanda önemli farklılık yaşanıyor. Yabancı mahkum ve tutukluların en yüksek olduğu cezaevi idareleri Lüksemburg (%78), İsviçre (%71), Yunanistan (%57), Kıbrıs Rum Kesimi (%55), Avusturya (%51), İspanya (%49), Malta (%57) ve Belçika (%42).
